In onze maatschappij zien we helaas een stijging van het aantal verwarde personen, dakloosheid, arbeidsongeschiktheid, medicijngebruik en problematische schulden en ook dat het aantal zelfmoorden stijgt.
Verwardheid kan veel verschillende oorzaken hebben en vraagt om verschillende benaderingen.
We leven in een maatschappij die er op gericht is te kijken naar wat mensen nog wel kunnen en niet wat niet meer kan.
Het bezuinigingsproces, waardoor het aantal bedden in de psychiatrie flink wordt afgebouwd, vormt een grote uitdaging voor onze maatschappij.
Het op orde krijgen van ambulante zorg en cliënten weer op de weg te helpen om een plaatsje te verwerven in de samenleving is nog verre van ideaal.

We zoeken gezamenlijk naar nieuwe wegen zoals in de methode “Just culture”: een cultuur met de juiste balans tussen veiligheid en rechtvaardigheid. Waarin vooroordeelvrij gekeken wordt naar ieders rol, zonder het benoemen van verantwoordelijkheden uit de weg te gaan. We gaan leren dat de kern van “Just culture” erin ligt dat mensen niet beoordeeld worden op basis van de uitkomst, maar op basis van hun gedrag voorafgaand aan die uitkomst.
Als mensen zijn we geneigd om de ernst van de uitkomst mee te wegen in het oordeel over iemand die die uitkomst veroorzaakt heeft. Bijv. door rood rijden wordt zwaarder gestraft dan wanneer je iemand doodrijdt.

Als leden van de themagroep mensen met een psychische en/of verstandelijke handicap willen we iets gaan we betekenen voor deze groep, die sociaal maatschappelijk kwetsbaar zijn. Samen met de andere themagroepen van de ASD-Uden willen we ons hiervoor inzetten.

Ons motto is, dat ook personen met een verstandelijke handicap en/of een psychische achtergrond recht hebben op een eigen plaats in onze moderne samenleving, daar thuis kunnen zijn en zich er veilig en beschermd voelen.
Om dit te kunnen realiseren dienen er nog veel veranderingen in het denken en doen van de maatschappij gerealiseerd te worden. Hieronder onze speerpunten voor de komende tijd.

Speerpunten:

• Door ontwikkelen van complexe zorg

• Onderzoeken waar regionaal kan worden samengewerkt

• Bovengenoemde gaan verbeteren, uitvoeren ter ondersteuning van verwarde personen.

• Krachten bundelen door elkaar te helpen en ondersteunen (mantelzorgers en zorgdragers). Streven naar herinrichting van zorg in een ondernemerschap dat aansluit en betaalbaar maakt.

• Het stimuleren en inzetten van ervaringsdeskundigheid als aanvulling op het reguliere aanbod.

• Samenwerken met organisaties als, politie, bemoeizorg enz.

Onderstaand geven we u als lezer nog graag wat meer uitleg over de groep die wij vertegenwoordigen.

 Verward of onbegrepen?

Wat is verward gedrag, of moeten we spreken van verwarrend of onbegrepen gedrag? Professionals vinden het begrip verward gedrag soms lastig te duiden.

Zijn er steeds meer verwarde mensen?

De term verward gedrag horen we steeds vaker. Wat daar precies onder wordt verstaan is meestal niet duidelijk. Vaak gaat het over gedrag dat anderen niet begrijpen en dat tot een of andere vorm van overlast leidt. Op internet vind je veel video’s van mensen die ‘in de war’ zijn, en anderen lastigvallen, soms verbaal, soms fysiek.

Er is daarnaast ook een grote groep die niemand lastigvalt, maar die we, als we goed kijken en luisteren, wel verward kunnen noemen. Het gaat dan om een andere manier van denken en uiten dan we gewend zijn. Dit hoeft voor de persoon zelf of voor de omgeving niet tot ongewenste situaties te leiden. In die gevallen is het de vraag of verandering wel wenselijk is.

In andere gevallen is tussenkomst wel wenselijk, bijvoorbeeld als mensen er duidelijk onder gebukt gaan, of als anderen er erg veel last van hebben. Dan heb je een duidelijke omschrijving nodig van de begrippen ‘verward’ en ‘onbegrepen’.

Omvang groeit
Het aantal verwarde mensen op straat stijgt de laatste jaren flink: van 40.000 in 2011 naar 60.000 in 2015, en naar 74.875 in 2016. De politie ontvangt steeds meer meldingen van verwarde mensen op straat. 
Deze groei is niet zomaar te verklaren.

Is er een verband tussen afbouw van intramurale mogelijkheden in de ggz-setting en een toename van verwarde mensen op straat?

Anderen zien als oorzaak van deze stijging dat we mensen die anders zijn steeds minder goed als zodanig kunnen accepteren. Wat hier zeker een rol speelt is dat dementie steeds vaker voorkomt. De verwachting is dat deze stijging de komende jaren fors toeneemt.

Problemen signaleren
Uitbehandelde psychiatrische patiënten begeven zich op straat en doen een beroep op de laagdrempelige daklozenopvang. Dit is een nieuwe groep dak- en thuislozen waarvan 94% een psychiatrische stoornis en/of een verstandelijke beperking heeft. Het sociale steunsysteem is zwak of niet aanwezig. We zien dat te weinig onderkenning van onderliggende problematiek en te late of geen signalering door zorgverleners in combinatie met de multi-problematiek kan leiden tot veiligheidsrisico’s op straat.

Mix van factoren
Opvallend is dat het aantal geregistreerde psychische stoornissen al jaren stabiel is, ondanks dat er steeds meer verwarde personen zijn en het aantal zelfmoorden stijgt, net als dakloosheid, arbeidsongeschiktheid, medicijngebruik en problematische schulden.

Het lijkt dus alsof deze zaken los van elkaar staan, terwijl algemeen wordt aangenomen dat ze juist veel met elkaar te maken hebben. Om nog maar te zwijgen van de vraag of sprake is van oorzaak en gevolg. Om dit beter te kunnen begrijpen is het belangrijk in te zien dat verwardheid vaak een symptoom is van een achterliggend probleem of ziektebeeld. Andersom: psychische stoornissen zijn complexe problemen omdat ze vaak een mix zijn van genetische en omgevingsfactoren, die zich nogal eens uiten in verward gedrag. 

Verwardheid kan dus veel verschillende oorzaken hebben en vraagt om verschillende benaderingen. Een interessante benaderingswijze bij de hulp aan verwarde personen is dat we minder de oorzaak van de problematiek in de psychische stoornis of in het karakter van iemand zoeken (individuele oorzaken), maar dat we veel meer de omgevingsfactoren betrekken: de situatie waarin iemand leeft en de (meer structurele) sociale omstandigheden. Dit past ook meer bij de voorgestelde integrale benadering.